کوارتز به‌عنوان یکی از محبوب‌ترین و پرکاربردترین متریال‌ها برای صفحه کابینت و سطوح داخلی خانه شناخته می‌شود. دلیل اصلی این محبوبیت، ترکیب منحصر به فردی از زیبایی، دوام و مقاومت بالاست که کوارتز ارائه می‌دهد. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌هایی که کاربران هنگام انتخاب کوارتز به آن توجه می‌کنند، مقاومت این ماده در برابر مواد شیمیایی مختلف است؛ موادی که معمولاً در خانه و برای تمیزکاری روزمره استفاده می‌شوند، مانند شوینده‌ها، اسیدهای ملایم و سایر پاک‌کننده‌ها.
در کنار زیبایی ظاهری و دوام فیزیکی، مقاومت کوارتز در برابر این مواد شیمیایی نقش کلیدی در حفظ کیفیت و ظاهر صفحه کابینت در طول زمان دارد. اگر سطح کوارتز نتواند در برابر تماس با این مواد مقاومت کند، ممکن است دچار آسیب، تغییر رنگ یا حتی خوردگی شود که باعث کاهش طول عمر و زیبایی آن خواهد شد. در این مقاله قصد داریم به بررسی دقیق‌تر مقاومت کوارتز در برابر مواد شیمیایی خانگی بپردازیم و نکات مهمی را که برای نگهداری صحیح این متریال باید رعایت کرد، توضیح دهیم تا بتوانید بهترین استفاده را از صفحه‌های کوارتزی خانه‌تان داشته باشید.
چرا کوارتز برای سطوح خانگی مناسب است؟
امروزه از کوارتز در ساخت سطوح آشپزخانه، کانترها و حتی نمای ساختمان‌ها استفاده می‌شود. دلیل این انتخاب، مقاومت بالای آن در برابر خراش، حرارت و مواد شیمیایی است. اما آیا همه مواد شیمیایی خانگی بی‌ضرر هستند یا برخی می‌توانند به سطح کوارتز آسیب بزنند و این متریال را لک یا مات یا …. کنند.
کوارتز دقیقا چه نوع متریالی است؟
کوارتز یکی از سنگ‌های مهندسی‌شده است که ترکیبی از ذرات ریز سیلیس طبیعی و مواد رزینی می‌باشد. این سنگ در کارخانه ساخته می‌شود و به خاطر همین ساختار ترکیبی، خصوصیات خاصی مثل مقاومت بالا، سطح صیقلی و تنوع رنگی زیاد دارد. بیشتر کوارتزهای موجود در بازار حدود ۹۰ تا ۹۵ درصد از پودر یا دانه‌های سیلیس تشکیل شده‌اند و بقیه آن را رزین و رنگدانه می‌سازد. همین ترکیب باعث می‌شود که کوارتز در برابر خط و خش و ضربه مقاومت خوبی داشته باشد، ولی یکی از بحث‌های مهم درباره آن، واکنش‌پذیری در برابر مواد شیمیایی خانگی است.
چرا مقاومت کوارتز در برابر مواد شیمیایی مهم است؟
در آشپزخانه و حتی بعضی جاهای دیگر خانه، استفاده از شوینده‌ها و مواد تمیزکننده اجتناب‌ناپذیر است. اگر یک صفحه کابینت یا میز، در برابر مواد شیمیایی ضعیف باشد، خیلی زود سطح آن لکه‌دار، کدر یا حتی تخریب می‌شود. کوارتز به عنوان یک انتخاب محبوب برای صفحه کابینت، باید توان تحمل این شرایط را داشته باشد تا عمر مفیدش کم نشود. بنابراین دانستن اینکه چه موادی به آن آسیب می‌زنند و چه موادی بی‌خطر هستند، اهمیت زیادی دارد.
کوارتز در برابر شوینده‌های معمولی چطور عمل می‌کند؟
شوینده‌های معمولی که برای تمیز کردن روزانه استفاده می‌شوند، مثل مایع ظرفشویی رقیق، شوینده‌های ملایم سطوح یا محلول آب و سرکه (در غلظت پایین)، معمولا به کوارتز آسیبی نمی‌زنند. رزین‌های استفاده‌شده در ساخت کوارتز، سطح آن را تا حد زیادی در برابر نفوذ مایعات و مواد ملایم محافظت می‌کنند. با این حال، اگر این مواد مدت طولانی روی سطح بمانند و شسته نشوند، ممکن است باعث ایجاد لکه‌های موقت شوند که با تمیزکاری دوباره برطرف خواهند شد.
آیا اسیدها یا بازها برای کوارتز خطرناک هستند؟
بله، اسیدهای قوی مثل جوهرنمک، اسید سولفوریک یا حتی سرکه با غلظت بالا، می‌توانند به سطح کوارتز آسیب بزنند. رزین موجود در ساختار کوارتز در برابر برخی اسیدها واکنش نشان می‌دهد و باعث تغییر رنگ یا مات شدن سطح می‌شود. به همین دلیل تولیدکنندگان معمولا توصیه می‌کنند که از استفاده مستقیم این مواد روی کوارتز خودداری شود. اگر هم به هر دلیلی این مواد روی سطح ریخته شد، باید بلافاصله با آب فراوان شسته و خشک شود.
مواد قلیایی چه تاثیری روی کوارتز دارند؟
مواد قلیایی قوی مانند سود سوزآور(جوهرنمک) یا سفیدکننده‌های کلردار غلیظ هم می‌توانند به کوارتز آسیب برسانند. این مواد می‌توانند با رزین واکنش دهند و سطح را کم‌کم تغییر دهند. اثر این آسیب‌ها معمولا تدریجی است، یعنی شاید با یک‌بار تماس کوتاه اتفاقی نیفتد، اما استفاده مکرر یا باقی‌ماندن طولانی مدت باعث مشکلات ظاهری می‌شود.
آیا الکل و حلال‌ها به کوارتز آسیب می‌زنند؟
حلال‌هایی مثل تینر، استون یا الکل صنعتی، در صورت تماس طولانی یا مکرر، می‌توانند به سطح کوارتز صدمه بزنند. البته الکل ایزوپروپیل رقیق که گاهی برای ضدعفونی استفاده می‌شود، اگر سریع تمیز و خشک شود، مشکل زیادی ایجاد نمی‌کند. ولی استفاده زیاد از این مواد توصیه نمی‌شود، چون ممکن است به مرور اثرات منفی داشته باشند.
چه کارهایی باعث افزایش عمر کوارتز می‌شود؟
چند عادت ساده می‌تواند کمک کند که کوارتز مدت طولانی‌تری سالم بماند:
پاک‌کردن سریع مواد شیمیایی:
اگر ماده‌ای روی سطح ریخت، زود تمیز شود. برخی مواد رنگی مانند قهوه یا سرکه اگر به‌موقع پاک نشوند، ممکن است اثر ضعیفی بر جای بگذارند. تمیز کردن فوری لکه‌ها باعث می‌شود این اتفاق نیوفتد.
استفاده از زیرلیوانی و زیرقابلمه:
برای جلوگیری از ترکیب گرما و مواد شیمیایی.
انتخاب شوینده ملایم:
استفاده از محلول آب و صابون یا شوینده‌های مخصوص سطوح سنگی و محلول مخصوص کوارتز.
پرهیز از تماس مستقیم با اسید یا قلیا مانند جوهرنمک یا پاک کننده های قوی حتی برای چند دقیقه هم بهتر است این مواد روی کوارتز نمانند.
آیا کوارتز در برابر مواد شیمیایی بهتر از سنگ طبیعی است؟
در مقایسه با سنگ طبیعی گرانیت خیر اما در مقایسه با سنگ طبیعی ای مانند مرمر، کوارتز مقاومت شیمیایی نسبتا بهتری دارد، چون منافذ بسیار کمتری دارد و مایعات کمتر به آن نفوذ می‌کنند. اما این به معنی مصونیت کامل نیست. سنگ طبیعی گاهی با سیلر پوشش داده می‌شود تا مقاومتش افزایش پیدا کند، ولی کوارتز به دلیل ساختار بسته‌تر، به چنین پوششی کمتر نیاز دارد. با این حال، رزین آن همچنان نقطه ضعف در برابر مواد شیمیایی قوی محسوب می‌شود.
اگر کوارتز آسیب دید، قابل ترمیم است؟
بسته به شدت آسیب، گاهی می‌توان با پولیش‌کردن سطح، بخشی از کدری یا لکه را از بین برد. ولی اگر آسیب عمیق باشد، شاید ترمیم کامل ممکن نباشد و فقط بتوان ظاهر را کمی بهتر کرد. این هم یکی از دلایل احتیاط در استفاده از مواد شیمیایی است، چون پیشگیری همیشه بهتر از درمان است.
نتیجه‌گیری؛ کوارتز مقاوم است یا نه؟
در نهایت می‌توان گفت کوارتز در برابر بیشتر مواد شیمیایی خانگی که به شکل رقیق و روزمره استفاده می‌شوند، مقاومت خوبی دارد. ولی در برابر اسیدها و مواد قلیایی قوی یا حلال‌ها، حساس است و نیاز به مراقبت دارد. با رعایت چند نکته ساده، می‌توان سال‌ها از ظاهر براق و سالم کوارتز لذت برد، بدون اینکه نگرانی زیادی از بابت مواد شیمیایی داشت.
بیشتر بخوانید.
چرا برخی صفحات کوارتز با گذر زمان کدر می‌شوند؟ بررسی علل و راهکارها
